Montaż Garażu Blaszanego do Podłoża 2025

Pamiętasz ten moment, kiedy deszcz zamieniał Twoje narzędzia w kolekcję rdzewiejących relikwii, a rowery traciły swój dawny blask stojąc na zewnątrz? To znak, że czas na porządki. Zbudowanie solidnego garażu blaszanego to nie tylko ochrona przed warunkami atmosferycznymi, ale również sprytna inwestycja w porządek i bezpieczeństwo. Kluczem do trwałości jest tu nie sam garaż, a montaż garażu blaszanego do podłoża, czyli upewnienie się, że konstrukcja stoi niczym skała.

Wybór odpowiedniego sposobu montażu garażu blaszanego do podłoża zależy od wielu czynników – lokalnych warunków gruntowych, obciążeń wiatrem przewidzianych dla regionu oraz oczywiście budżetu. Pamiętajmy, że nawet najpiękniejszy garaż bez solidnego fundamentu i właściwego kotwienia, jest jak dom zbudowany na piasku. Bezpieczeństwo użytkowania powinno być priorytetem, a dobrze zakotwiczony garaż to gwarancja spokoju na lata. Czy kiedykolwiek widziałeś, jak porywisty wiatr radzi sobie z lekką konstrukcją pozbawioną solidnego mocowania? To nieprzyjemny widok, który utwierdza w przekonaniu o potrzebie precyzyjnego kotwienia.

Wybór Fundamentu pod Garaż Blaszany

Zanim zaczniesz myśleć o postawieniu ścian, najważniejsza jest podstawa. Fundament pod garaż blaszany to jak kręgosłup – musi być stabilny i wytrzymały, aby całość stała prosto i służyła przez lata. Możliwości jest kilka, a wybór zależy od specyfiki działki i oczekiwań.

Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest płyta betonowa. Jest to opcja, która zapewnia największą stabilność i trwałość. Płyta o grubości zazwyczaj od 10 do 15 cm, zbrojona siatką stalową, doskonale rozkłada obciążenie na większej powierzchni gruntu, co jest szczególnie ważne w przypadku gruntów słabszych lub bardziej podatnych na osiadanie. Wykonanie takiej płyty wymaga odpowiedniego przygotowania terenu, usunięcia warstwy humusu, a następnie wylania betonu z zachowaniem odpowiednich spadków, aby zapewnić odpływ wody.

Inną opcją jest wylanie betonowej wylewki punktowej. To rozwiązanie polega na wykonaniu betonowych stóp w rogach i wzdłuż krawędzi planowanej konstrukcji garażu. Stopy te powinny sięgać poniżej poziomu przemarzania gruntu, aby zapobiec deformacjom wywołanym przez mróz. Na wylewki punktowe można następnie położyć wieniec betonowy lub legary, do których będzie mocowany garaż. Ta metoda jest mniej materiałochłonna i szybsza w realizacji niż pełna płyta, ale wymaga większej precyzji przy wytyczaniu punktów pod wylewki.

Ciekawą, choć rzadziej stosowaną opcją, są bloczki betonowe fundamentowe. Układa się je wzdłuż obrysu garażu, na odpowiednio przygotowanym i wyrównanym podłożu. Między bloczkami często układa się podsypkę żwirowo-piaskową. Ta metoda jest prosta i szybka, idealna do mniejszych garaży i na stabilnych gruntach. Należy jednak pamiętać o odpowiednim wypoziomowaniu każdego bloczka, aby konstrukcja była równa.

Dla bardzo stabilnych gruntów i mniejszych garaży, można rozważyć zastosowanie gotowych podkładów betonowych lub ażurowych płyt betonowych. Układa się je bezpośrednio na gruncie. To rozwiązanie jest szybkie i nie wymaga prac betonowych. Jednakże nie zapewnia takiej stabilności jak pełna płyta czy wylewki punktowe z wieńcem, dlatego nie jest zalecane w miejscach narażonych na silne wiatry czy na gruntach o słabej nośności.

Przy wyborze fundamentu kluczowe jest rozpoznanie rodzaju gruntu na działce. Grunt gliniasty, piaszczysty, czy ilasty - każdy wymaga innego podejścia. Nasiadanie gruntu w wyniku zmian wilgotności czy przemarzania może znacząco wpłynąć na stabilność garażu. Dlatego warto rozważyć wykonanie prostych badań gruntu, lub przynajmniej obserwacji, jak grunt zachowuje się w różnych warunkach atmosferycznych. Jeśli na działce były wcześniej jakieś budowle, warto zobaczyć, czy pojawiały się problemy z fundamentami.

Kolejnym ważnym aspektem jest poziom wód gruntowych. Wysoki poziom wody gruntowej może wymagać dodatkowego drenażu lub zastosowania specjalnych technologii izolacji fundamentu, aby zapobiec zawilgoceniu konstrukcji garażu. Nasiadanie wody może również destabilizować grunt pod fundamentem, prowadząc do osiadania. Dlatego, jeśli podejrzewasz wysoki poziom wód gruntowych, zasięgnij porady specjalisty.

Nie można zapomnieć o lokalnych przepisach budowlanych. W niektórych gminach budowa garażu blaszanego, nawet tego na zgłoszenie, może wymagać spełnienia określonych warunków dotyczących fundamentowania. Zawsze warto sprawdzić obowiązujące przepisy, aby uniknąć problemów prawnych w przyszłości. Czy to wspaniały pomysł, postawić garaż, a potem dowiedzieć się, że jego fundament jest niezgodny z planem zagospodarowania? Nie wydaje mi się.

Grubość fundamentu betonowego powinna być dostosowana do wielkości i ciężaru garażu. Standardowo przyjmuje się, że dla typowego garażu blaszanego o powierzchni około 15-20 m², grubość płyty betonowej powinna wynosić minimum 10-12 cm. Przy większych garażach, na przykład dwustanowiskowych, a także w przypadku trudnych warunków gruntowych, zaleca się zwiększenie grubości płyty do 15 cm, a nawet więcej, oraz zastosowanie podwójnego zbrojenia. Pamiętaj, że lepiej zainwestować trochę więcej w solidny fundament niż martwić się o stabilność garażu przez lata.

Jeśli zdecydujesz się na wylewki punktowe, ich wymiary powinny być odpowiednio dobrane. Zazwyczaj stosuje się stopy o wymiarach 40x40 cm lub 50x50 cm, ale ostateczne wymiary powinny być podyktowane warunkami gruntowymi. Rozstaw stóp zależy od konstrukcji garażu, ale standardowo wynosi co 2-3 metry. Głębokość stóp, jak wspomniano, powinna sięgać poniżej poziomu przemarzania, który w Polsce waha się od 0,8 do 1,4 metra, w zależności od regionu. To ważne, aby fundament nie był wypychany przez zamarzającą wodę w gruncie.

Przygotowanie podłoża pod każdy rodzaj fundamentu jest kluczowe. Należy usunąć warstwę roślinną, a następnie wyrównać teren. Często stosuje się podsypkę z kruszywa lub piasku stabilizowanego cementem, która dodatkowo poprawia nośność gruntu i zapewnia odpowiedni drenaż. Niewłaściwie przygotowane podłoże to prosta droga do problemów z pękającym betonem lub osiadającym garażem. Myślę, że nikt nie chce mieć "domu", który ciągle się zapada.

Po wykonaniu fundamentu, zanim przystąpisz do montażu garażu, upewnij się, że beton osiągnął odpowiednią wytrzymałość. Czas potrzebny do osiągnięcia pełnej wytrzymałości betonu to zazwyczaj 28 dni, ale w praktyce po kilku dniach (np. 7-10 dni) można przystąpić do montażu lżejszych konstrukcji, o ile beton jest odpowiednio pielęgnowany, tzn. zraszany w celu zapobieżenia zbyt szybkiemu wysychaniu i pękaniu. Pielęgnacja betonu to często niedoceniany, a jednak kluczowy etap. Beton, który wysycha zbyt szybko, traci swoje właściwości i jest bardziej podatny na uszkodzenia.

Koszt wykonania fundamentu to znaczący element budżetu na garaż blaszany. Pełna płyta betonowa będzie droższa od wylewek punktowych czy bloczków. Cena zależy od wielkości fundamentu, grubości, rodzaju zbrojenia, ceny betonu oraz kosztów robocizny, jeśli nie wykonujemy fundamentu samodzielnie. Szacunkowo, koszt wykonania metra kwadratowego płyty betonowej może wahać się od 200 do 400 zł, a nawet więcej. To sporo, ale warto potraktować to jako inwestycję w trwałość.

Podsumowując, wybór fundamentu pod garaż blaszany to decyzja, której nie wolno podejmować pochopnie. Analiza warunków gruntowych, rozmiaru garażu, budżetu i lokalnych przepisów pozwoli wybrać optymalne rozwiązanie. Pamiętaj, że solidny fundament to podstawa bezpiecznego i trwałego garażu. Lepiej wydać nieco więcej na fundament niż martwić się o osiadanie i pęknięcia przez lata. To jak z budową domu – bez solidnych podstaw, całość jest skazana na porażkę.

Niezbędne Narzędzia do Montażu Garażu Blaszanego

Montaż garażu blaszanego, choć dla niektórych może wydawać się skomplikowany, przy użyciu odpowiednich narzędzi i odrobinie precyzji, staje się całkiem przyjemnym zadaniem. Brak kluczowego narzędzia w kluczowym momencie to jak brak paliwa w drodze – zatrzymuje cały proces. Dlatego warto przygotować sobie listę potrzebnych rzeczy z wyprzedzeniem. Co więc powinno znaleźć się w naszym arsenale?

Podstawą są narzędzia do wiercenia. W zależności od rodzaju kotwienia, będziemy potrzebować wiertarki udarowej. Dlaczego udarowa? Bo w wielu przypadkach, nawet na betonowej wylewce, napotkamy twarde punkty, a wtedy siła udaru jest nieoceniona. Do wiercenia w betonie niezbędne będą wiertła widiowe o odpowiedniej średnicy – zazwyczaj od 8 do 12 mm, w zależności od rozmiaru stosowanych śrub lub kotew. Miejmy pod ręką kilka wierteł, bo potrafią się tępić.

Do skręcania elementów konstrukcji garażu, takich jak kątowniki, profile i blachy, przydadzą się wkrętarka lub klucz nasadowy. Jeśli garaż jest mocowany za pomocą śrub, klucz nasadowy będzie szybszy i zapewni lepsze dokręcenie. Jeśli zastosowane są wkręty samowiercące, dobra wkrętarka z odpowiednimi bitami będzie niezastąpiona. Upewnij się, że bity są w dobrym stanie i nie obrabiają się podczas dokręcania. Chyba nikt nie lubi spędzać czasu na walkę z zniszczonym bitem?

Młotek również znajdzie swoje zastosowanie. Może być potrzebny do lekkiego dobijania niektórych elementów lub wbijania kotew gruntowych. Warto mieć pod ręką zarówno mniejszy młotek ślusarski, jak i większy młotek z gumowym lub plastikowym obuchiem, aby nie uszkodzić blachy. Ten ostatni jest szczególnie przydatny przy precyzyjnym pozycjonowaniu profili.

Poziomica to absolutny must-have. Precyzyjne poziomowanie każdej części konstrukcji jest kluczowe dla jej stabilności i prawidłowego działania drzwi czy bramy garażowej. Będziesz potrzebował poziomicy o długości przynajmniej 60-100 cm do sprawdzania dłuższych elementów oraz mniejszej, np. 20-30 cm, do poziomowania poszczególnych profili i stóp. Złota zasada: dwa razy zmierz, raz przytnij. A w tym przypadku: dwa razy wypoziomuj, raz skręć.

Do mierzenia przydadzą się miarka zwijana o długości co najmniej 5 metrów oraz ołówek lub mazak do znaczenia punktów wiercenia czy linii cięcia. Pamiętaj, że dokładność pomiarów wpływa bezpośrednio na ostateczny wygląd i funkcjonalność garażu. Lepsze pomiary to mniej poprawek.

Jeśli będziesz musiał docinać blachy lub profile, niezbędne będą odpowiednie narzędzia do cięcia. Mogą to być nożyce do blachy, piła do metalu (brzeszczot ręczny lub elektryczny) lub nawet szlifierka kątowa z tarczą do cięcia metalu. Pamiętaj o zachowaniu ostrożności podczas cięcia metalu – stosuj okulary ochronne i rękawice. Czego by nie mówić, cięcie blachy to nie zabawa.

Niezbędne będą również narzędzia do trasowania, czyli przenoszenia wymiarów i oznaczania punktów. Do tego celu najlepiej użyć sznurka murarskiego i kołków do wytyczania obrysu fundamentu lub wylewek. Precyzyjne wytyczenie to podstawa równej konstrukcji. Gdybyś tylko widział, ile problemów wynika z nieprecyzyjnego wytyczenia obrysu.

Do czyszczenia powierzchni przed kotwieniem (np. otworów w betonie przed zastosowaniem kotew chemicznych) przydatna będzie szczotka druciana lub sprężone powietrze. Czystość otworu ma ogromny wpływ na skuteczność kotwienia. Brud i pył w otworze znacząco osłabiają siłę wiązania.

Nie zapomnij o narzędziach do bezpieczeństwa osobistego: rękawice robocze, okulary ochronne, a jeśli planujesz cięcie lub szlifowanie, również ochronniki słuchu. Bezpieczeństwo przede wszystkim. Kontuzja to ostatnia rzecz, jakiej byśmy sobie życzyli podczas pracy przy garażu.

W przypadku, gdy decydujemy się na montaż garażu blaszanego do podłoża z użyciem kotew chemicznych, niezbędny będzie pistolet do aplikacji żywicy. Upewnij się, że pistolet jest odpowiedniej wielkości do kartusza z żywicą, którego będziesz używał. Pamiętaj, że kotwy chemiczne wymagają precyzyjnego wtryśnięcia żywicy w wywiercony otwór.

Lista potrzebnych narzędzi może się nieznacznie różnić w zależności od konkretnego modelu garażu i sposobu jego mocowania. Zawsze warto zajrzeć do instrukcji producenta – tam często znajdziemy szczegółową listę zalecanych narzędzi. Instrukcja to często nasz najlepszy przyjaciel.

Czy wszystkie narzędzia musisz mieć od razu? Niekoniecznie. Niektóre, jak np. dużą wiertarkę udarową do wiercenia w bardzo twardym betonie, można wypożyczyć. Koszt wypożyczenia często jest niższy niż zakupu, zwłaszcza jeśli potrzebujemy jej tylko na kilka godzin. Ale narzędzia, które będą potrzebne przez cały proces, jak wkrętarka czy poziomica, lepiej mieć swoje.

Planowanie prac i przygotowanie narzędzi to klucz do sprawnego i efektywnego montażu. Mając wszystko pod ręką, unikamy niepotrzebnych przestojów i frustracji. Zastanów się, co po czym następuje i przygotuj narzędzia w takiej kolejności, w jakiej będą potrzebne. Czy może być coś bardziej irytującego, niż szukanie klucza, który leży gdzieś po drugiej stronie placu budowy?

Podsumowując, solidny zestaw narzędzi to połowa sukcesu przy montażu garażu blaszanego. Dobrze dobrane narzędzia pozwolą na precyzyjną i bezpieczną pracę, a co najważniejsze, przyczynią się do solidnego montażu garażu blaszanego do podłoża. Inwestycja w dobre narzędzia zwraca się w postaci mniej nerwów i trwałej konstrukcji. Pamiętaj, że nawet najlepsza instrukcja nie zastąpi odpowiedniego klucza w odpowiednim rozmiarze.

Kotwienie Garażu Blaszanego do Podłoża - Krok po Kroku

Kotwienie garażu blaszanego do podłoża to etap, który zadecyduje o jego stabilności w każdych warunkach atmosferycznych. To moment, w którym lekka konstrukcja staje się częścią krajobrazu, nie zaś łatwym łupem dla pierwszego lepszego wiatru. Jak prawidłowo przeprowadzić ten proces, aby uniknąć przykrych niespodzianek?

Krok 1: Przygotowanie Podłoża i Pozycjonowanie Garażu

Zanim zaczniesz wiercić, upewnij się, że podłoże jest odpowiednio przygotowane – czyste, suche i wolne od luźnych elementów. Jeśli masz płytę betonową, usuń wszelkie zanieczyszczenia, kurz i drobne kamyki. Jeśli stosujesz wylewki punktowe lub bloczki, sprawdź ich stabilność i poziom. Następnie ustaw konstrukcję garażu na docelowym miejscu. Upewnij się, że jest wypoziomowana w obu płaszczyznach. Pomiar przekątnych ramy podstawy powinien być taki sam, co świadczy o zachowaniu kątów prostych.

Krok 2: Wyznaczenie Punktów Kotwienia

Punkty kotwienia zazwyczaj znajdują się w rogach ramy podstawy garażu oraz wzdłuż jej dłuższych boków, w odległościach sugerowanych przez producenta lub co 1-2 metry, w zależności od wielkości garażu i warunków wiatrowych w okolicy. Użyj mazaka lub kredy, aby precyzyjnie oznaczyć miejsca wiercenia przez otwory w ramie podstawy lub obok niej, w zależności od rodzaju stosowanych kotew. Czy nie jest fascynujące, jak pozornie prosty etap oznaczania punktów może wpłynąć na stabilność całości?

Krok 3: Wiercenie Otworów w Podłożu

Przystępujemy do wiercenia. Użyj wiertarki udarowej i wiertła widiowego o średnicy odpowiedniej do wybranych śrub lub kotew. Wierć prostopadle do powierzchni podłoża, na głębokość zalecaną dla danego typu kotwienia. Pamiętaj, że głębokość otworu jest kluczowa dla siły zakotwienia. W przypadku kotew mechanicznych (np. rozporowych), otwór musi być nieco głębszy niż długość kotwy. W przypadku kotew chemicznych, głębokość otworu powinna być zgodna z zaleceniami producenta żywicy.

Jeśli wiercisz w betonie, staraj się unikać natrafienia na zbrojenie. Jeśli napotkasz opór, spróbuj delikatnie zmienić kąt wiercenia lub przenieść punkt wiercenia o kilka centymetrów. Wiercenie w zbrojonym betonie wymaga wprawy i odpowiedniego sprzętu, czasem nawet wierteł diamentowych.

Krok 4: Czyszczenie Otworów

Po wywierceniu otworów, niezwykle ważne jest ich dokładne oczyszczenie z pyłu i luźnych drobin betonu. Użyj szczotki drucianej do ścianek otworu, a następnie sprężonego powietrza lub ręcznej pompki do usunięcia resztek. W przypadku kotew chemicznych, czystość otworu jest absolutnie kluczowa dla prawidłowego związania żywicy z betonem. Żywica nie zwiąże się prawidłowo z zakurzonymi ściankami otworu. Wyobraź sobie klejenie dwóch powierzchni pełnych piasku – nie trzyma, prawda?

Krok 5: Montaż Kotew

Teraz czas na właściwe mocowanie. Jeśli używasz kotew rozporowych, wbij je delikatnie młotkiem w wyczyszczone otwory, a następnie dokręć nakrętkę, powodując rozparcie kotwy w betonie. Siła dokręcania powinna być zgodna z zaleceniami producenta kotew – zbyt mocne dokręcenie może uszkodzić beton lub samą kotwę, zbyt słabe nie zapewni odpowiedniego mocowania. Czy to nie fascynujące, jak mała śrubka może utrzymać całą konstrukcję?

W przypadku kotew chemicznych, po wyczyszczeniu otworu, wprowadź do niego żywicę z kartusza za pomocą pistoletu. Wypełnij otwór w stopniu zalecanym przez producenta żywicy (zazwyczaj od połowy do ¾ głębokości). Następnie wprowadź pręt gwintowany lub inny element kotwiący, lekko go obracając, aby żywica równomiernie rozprowadziła się w otworze. Usuń nadmiar żywicy, który wypłynie z otworu. Czas wiązania żywicy zależy od temperatury – upewnij się, że przestrzegasz zaleceń producenta odnośnie czasu utwardzania przed obciążeniem kotwy.

Jeśli stosujesz kotwy gruntowe, wbij je w ziemię za pomocą młotka lub specjalnego klucza, obracając je. Upewnij się, że wbijasz je prostopadle do gruntu, na całą ich długość. Następnie przykręć do nich ramę podstawy garażu. Siła trzymania kotew gruntowych zależy od rodzaju gruntu i głębokości ich wbijania. Na gruntach luźnych i piaszczystych ich skuteczność jest niższa.

Krok 6: Połączenie Garażu z Kotwami

Gdy kotwy są zamontowane w podłożu i, w przypadku kotew chemicznych, żywica się utwardziła, połącz ramę podstawy garażu z kotwami za pomocą śrub i nakrętek. Dokręć wszystkie połączenia, upewniając się, że rama garażu jest stabilnie przytwierdzona do podłoża. Sprawdź ponownie poziomicą, czy garaż stoi prosto po dokręceniu. Czasami nawet delikatne dokręcanie może spowodować niewielkie przesunięcia.

Krok 7: Kontrola i Konserwacja

Po zakończeniu montażu, dokonaj ostatecznej kontroli wszystkich połączeń kotwiących. Upewnij się, że wszystkie śruby są dokręcone. Regularnie, np. raz w roku, sprawdzaj stan kotwienia. Warunki atmosferyczne, wahania temperatury i wilgotności mogą wpływać na stabilność mocowania. W razie potrzeby, dokręć śruby lub, w przypadku zauważenia luzów, rozważ zastosowanie dodatkowych punktów kotwienia lub bardziej solidnego systemu. Zaniedbanie regularnej kontroli to proszenie się o kłopoty.

Rodzaj kotwienia ma kluczowe znaczenie dla siły mocowania. Kotwy gruntowe (wbijane), stosunkowo tanie i łatwe w montażu, zapewniają podstawowe mocowanie, odpowiednie dla garaży stawianych na działkach rekreacyjnych lub w miejscach osłoniętych od wiatru. Jednakże ich siła wyrywania w trudnych warunkach wiatrowych może być niewystarczająca. Typowa siła wyrywania takiej kotwy, w zależności od gruntu, to kilkaset kilogramów.

Śruby z tulejami rozporowymi, stosowane na podłożu betonowym, oferują znacznie większą siłę mocowania. Siła wyrywania takiej śruby o średnicy 10-12 mm może wynosić kilka ton, co zapewnia znacznie lepszą stabilność w przypadku silnych wiatrów. Pamiętajmy, że wiatry potrafią generować ogromne siły na powierzchnię garażu.

Kotwy chemiczne, również stosowane na podłożu betonowym, zapewniają najmocniejsze i najbardziej trwałe kotwienie. Siła wyrywania kotwy chemicznej o odpowiedniej średnicy i długości może przekraczać kilkanaście ton. Są one szczególnie polecane w miejscach narażonych na bardzo silne wiatry lub w przypadku większych i cięższych konstrukcji. Inwestycja w kotwy chemiczne to gwarancja spokoju nawet podczas orkanów. Czego więcej chcieć od sposobu mocowania?

Pamiętaj, że prawidłowy montaż garażu blaszanego do podłoża to nie tylko kwestia wygody, ale przede wszystkim bezpieczeństwa. Garaż, który nie jest odpowiednio zakotwiony, może stanowić zagrożenie dla ludzi i mienia, szczególnie podczas wichur. Nie warto oszczędzać na tym etapie. Studia przypadków po przejściu huraganów często pokazują, że najwięcej szkód ponoszą konstrukcje, które nie były odpowiednio zakotwione.

Cały proces kotwienia, od wyznaczenia punktów do ostatecznej kontroli, powinien być przeprowadzony z największą starannością. Precyzja na każdym etapie gwarantuje trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji. Jeśli nie czujesz się pewnie w wykonywaniu prac wiertarskich i kotwiących, lepiej zlecić to zadanie fachowcom. Koszt profesjonalnego kotwienia to ułamek potencjalnych strat wynikających z uszkodzenia garażu lub innych elementów w wyniku wiatru. Czy zastanawiałeś się kiedyś, ile kosztuje usunięcie przewróconego garażu z Twojego samochodu? Dużo, bardzo dużo.

Podsumowując, kotwienie garażu blaszanego do podłoża to proces wymagający uwagi i precyzji. Wybór odpowiednich kotew, precyzyjne wiercenie i czyszczenie otworów, a następnie solidne zamocowanie to klucz do sukcesu. Nie lekceważ tego etapu – solidnie zakotwiczony garaż to gwarancja jego trwałości i bezpieczeństwa na lata. Myśląc o garażu, pomyśl najpierw o tym, jak stabilnie postawić go na ziemi. To fundament Twojego spokoju ducha.

Poniżej prezentujemy wykres przedstawiający orientacyjny czas potrzebny na wykonanie poszczególnych etapów montażu garażu blaszanego do podłoża, przy założeniu stosowania kotew chemicznych na płycie betonowej.